شرکت پتسا صنعت که یکی از شرکت های یکپارچه ساز سیستم های اتوماسیون صنعتی در ایران است، از ابتدای آغاز فعالیت خود، پروژه های متعدد مهندسی در راستای اهداف نوسازی و بازسازی صنایع را در نقاط مختلف کشور انجام داده است. همان طور که می دانید سیستم های کنترل و اتوماسیون بخش مهمی از هر واحد صنعتی هستند و نیاز به بروزرسانی و مراقبت مستمر دارند در غیر این صورت نه تنها آن واحد صنعتی قادر به استفاده از تمام توان بالقوه خود نخواهد بود بلکه ممکن است باعث ایجاد حادثه شده و تلفات جانی و مالی جبران ناپذیری را به آن واحد صنعتی تحمیل کنند.
پروژه بروزرسانی سیستم کنترل واحد هیدروژن شرکت صنعتی بهشهر یکی از پروژه های اخیر شرکت پتسا صنعت بوده که در راستای اعتلا به اهداف نوسازی و بازسازی صنایع در کشور انجام شد.
شرکت پتسا صنعت که یکی از شرکت های یکپارچه ساز سیستم های اتوماسیون صنعتی در ایران است، از ابتدای آغاز فعالیت خود، پروژه های متعدد مهندسی در راستای اهداف نوسازی و بازسازی صنایع را در نقاط مختلف کشور انجام داده است. همان طور که می دانید سیستم های کنترل و اتوماسیون بخش مهمی از هر واحد صنعتی هستند و نیاز به بروزرسانی و مراقبت مستمر دارند در غیر این صورت نه تنها آن واحد صنعتی قادر به استفاده از تمام توان بالقوه خود نخواهد بود بلکه ممکن است باعث ایجاد حادثه شده و تلفات جانی و مالی جبران ناپذیری را به آن واحد صنعتی تحمیل کنند. پروژه بروزرسانی سیستم کنترل واحد هیدروژن شرکت صنعتی بهشهر یکی از پروژه های اخیر شرکت پتسا صنعت بوده که در راستای اعتلا به اهداف نوسازی و بازسازی صنایع در کشور انجام شد.
در فرآیند تهیه روغن نباتی تزریق هیدروژن بخش مهمی از پروسه است که میزان هیدروژن و زمان تزریق آن تعیین کننده جامد یا مایع بودن فرآورده نهایی است. خلوص هیدورژن مورد نیاز جهت استفاده در این فرآیند 99.9 درصد است. که در روش صنعتی این هیدروژن را طی چند مرحله از گازی شهری استخراج می کنند. یک سیستم کنترل به صورت لحظه ای بر تک تک مراحل فرآیند، از مرحله ورود خوراک ( گاز شهری ) به سیستم تا مرحله خروج گاز هیدروژن با خلوص 99.9 درصد نظارت کرده و عملکرد سنجش و کنترل آنی پارامترها و اعمال تغییرات مورد نیاز را انجام می دهد. از آنجا که گاز هیدورژن با خلوص بالا به شدت قابل انفجار است سیستم کنترلی که بر این فرآیند نظارت می کند باید بی نقص و بدون وقفه عمل کند. سیستم کنترل واحد هیدروژن شهرک صنعتی بهشهر در سال 1373 توسط شرکت آلمانی ماهلر با سیستم کنترل HIMA و در محیط برنامه نویسی ELOP1 راه اندازی شده بود و بعد از گذشت بیش از بیست سال لوازم و قطعات یدکی آن سیستم کنترل در بازار موجود نبود و نیازمند بروزرسانی کامل سخت افزاری و نرم افزاری بود.
همان طور که گفتیم هیدروژن بخش مهمی از فرآیند تهیه روغن نباتی است و عملاً عدم عملکرد واحد هیدروژن باعث تعطیلی خط می گردد. اما برای بروزرسانی باید مدتی واحد هیدروژن خاموش شده و از سیستم خارج شود، با توجه به این نکته که نگهداری و جابجایی گاز هیدروژن کار بسیار خطرناکی است برای غلبه بر این چالش با ایجاد یک واحد کوچک جایگزین برای تولید هیدروژن و یک مخزن ذخیره هیدروژن فرصت لازم جهت جایگزینی سیستم جدید با سیستم قدیمی ایجاد می شود.
مهندسین مجرب شرکت پتسا صنعت پس از بررسی داکیومنت های سیستم قدیمی که عموما ناقص و به زبان آلمانی بود و مکاتبات با شرکت آلمانی HIMA که شرکت پتسا صنعت نماینده رسمی این کمپانی در ایران می باشد به این نتیجه رسیدند که در بخش نرم افزاری منطق سیستم باید از نو نوشته شود و امکان ارتقا لاجیک از Elop به Silworx وجود ندارد و در بخش سخت افزاری نیز تمام تابلوهای کنترل و شبکه صنعتی و سرورها به طور کامل باید جایگزین سیستم قبلی شوند. از این رو کار در دو بخش نصب و راه اندازی تجهیزات سخت افزاری سیستم و برنامه نویسی مجدد منطق سیستم با استفاده از داکیومنت های پرینت شده نرم افزار سابق به صورت موازی آغاز شد.
چالش ها
در بخش نرم افزاری به چند دلیل کار بسیار طاقت فرسا و زمان بر بود.
- بسیاری از فانکشن های سیستم قدیمی در سیستم جدید وجود نداشتند و باید از نو نوشته می شدند.
- نرم افزار مانیتورینگ سیستم قدیمی Plasy بود که یک نرم افزار اسرائیلی است و مهندسین شرکت پتسا صنعت نرم افزار مانیتورینگ سیستم جدید را به wincc زیمنس تغییر دادند
- برخی از فانکشن های safe موجود در Plasy با فانکشن های wincc تطابق ( Compatibility ) لازم را نداشتند که اسکیریپت های جدید برای جایگزینی آن ها در سیستم جدید نوشته شد تا از بروز هر گونه مشکل امنیتی در راه اندازی سیستم جلوگیری شود.
- زبان لاجیک در سیستم قبلی STL ( Statement line ) بود ولی در سیستم جدید از از نوع FBD ( Function Block Diagram ) است و این تبدیل یک چالش بزرگ برنامه نویسی است.
- ایجاد پارامتر PID cyclie time در سیستم جدید
- از طرفی از آنجا که اپراتورها تنها با سیستم قدیمی آشنایی داشتند بنا به درخواست کارفرما آپدیت سیستم مانیتورینگ باید بدون ایجاد تغییر در HMI انجام می شد که این کار بسیار دشواری بود چرا که سیستم قبلی قابلیت های محدودتری نسبت به سیستم جدید داشت و باید قابلیت های جدید سیستم با شباهت بسیار با HMI قدیمی در نرم افزار یکپارچه سازی می شد.
- همچنین با توجه به استفاده از قطعات Hi-tech در این پروژه و وجود تحریم های ظالمانه علیه کشور عزیزمان خرید تجیزات چالش بزرگی بود که به مدد تجربه 20 ساله تیم بازرگانی شرکت پتسا صنعت تأمین تجهیزات در زمان مناسب و با موفقیت کامل محقق گردید.
مزایای ایجاد شده در سیستم جدید
- امکان بارگذاری مجدد بدون ایجاد هیچ گونه خلل یا وقفه در عملکرد سیستم پروسس در حال کار
- امکان ایجاد تغییرات در مانیتورینگ
- شبکه Redundant Safe Ethernet
- CPU & Power Redundant
- امکان ذخیره اطلاعات برای بازه زمانی نامحدود
- امکانات Sequence در محیط لاجیک
- امکان تهیه Spare Part
مراحل انجام پروژه
- مهندسی خرید و سفارش کالا
- تولید مدارک فنی و مهندسی مورد نیاز
- ساخت ، راه اندازی و اسمبل تابلو ها، سرورها و شبکه
- تست صفحات مانیتوریگ و لاجیک در کارگاه FAT
- نصب و وایرینگ تابلو در محل کارخانه
- راه اندازی پلنت SAT
سیستم کنترل واحد هیدروژن شهرک صنعتی بهشهر علاوه بر چالش های فنی و مهندسی که ذکر شد به دلیل نزدیک بودن این شهرک از نظر جغرافیایی به مناطق مسکونی از حساسیت بسیار بالایی برخوردار می باشد اما مهندسان و متخصصان مجرب شرکت پتسا صنعت با عنایت به لطف پرودگار و تکیه بر تجربه 20 ساله در اجرای و پیاده سازی سیستم های کنترل و اتوماسیون صنعتی توانستند با موفقیت کامل این پروژه را به سرانجام رسانده و کشور را از دریافت خدمات فنی و مهندسی از شرکت های خارجی در زمینه نگهداری و بروزرسانی این سیستم کنترل کاملا بی نیاز کردند.